A1

Πληθυντικός αριθμός (Çoğul)

Ο σχηματισμός του πληθυντικού αριθμού στα τούρκικα είναι εξαιρετικά απλός. Πρόκειται για τα επιθήματα –ler ή –lar, οι οποίες τοποθετούνται πλάι στη λέξη και προηγούνται από τυχόν άλλες επιθήματα. Το επίθημα του πληθυντικού καθορίζεται απ’ το τελευταίο φωνήεν της λέξης, με βάση τον κανόνα της αρμονίας των φωνηέντων:

  • Αν το φωνήεν αυτό ανήκει στην ομάδα των {a, ı, o, u}, τότε το επίθημα του πληθυντικού είναι το –lar.
  • Αν το φωνήεν αυτό ανήκει στην ομάδα των {e, i, ö, ü}, τότε το επίθημα του πληθυντικού είναι το –ler.

Παραδείγματα:
kelebek -> kelebekler, dükkan -> dükkanlar, ip -> ipler, kız -> kızlar, göz -> gözler, marangoz -> marangozlar, okul -> okullar, kuş -> kuşlar, kül -> küller

  • Τα επιθήματα του πληθυντικού είναι χαρακτηριστικές, αυτό όμως δεν συνεπάγεται ότι και όλες οι λέξεις με αυτές τις «επιθήματα» είναι στον πληθυντικό αριθμό. Για παράδειγμα η λέξη kiler είναι στον ενικό. Ο πληθυντικός της είναι kilerler. Ο αριθμός των λέξεων αυτών είναι ευτυχώς αμελητέος.
  • Ενίοτε και επίθετα δέχονται τα επιθήματα αυτές. Για παράδειγμα güzel – güzeller.

Εξαιρέσεις:

Υπάρχουν γύρω στις 350 εξαιρέσεις στον κανόνα, που οφείλονται στην ξενική προέλευση των λέξεων.
saat -> saatler, cemaat -> cemaatler, harf -> harfler

parmakΓράψτε ένα (μη σύνθετο) ουσιαστικό ή επίθετο για να βρω τον πληθυντικό!


◊ Διαβάστε εδώ για τα σύνθετα ουσιαστικά.

Προσοχή – Σε ποιες περιπτώσεις δεν μπαίνει πληθυντικός αριθμός:

  • Σε ουσιαστικά που προηγούνται από αριθμητικά: üç oda, beş kitap, beş kilo
  • Μετά από λέξεις που δηλώνουν ποσότητα (π.χ. çok, az): çantada çok kalem var, burada az insan var




Ο πληθυντικός έχει και άλλες χρήσεις στα τούρκικα:

  1. Για τα κύρια ονόματα, έχει και την έννοια της οικογένειας, παρέας, ομάδας: Osmanlılar (οι Οθωμανοί), Selçuklular (οι Σελτζούκοι), Ahmetler (η οικογένεια του Αχμέτ),
  2. Για τίτλους συγγένειας, που έχουν πάρει κτητικό επίθημα 1ου ή 2ου προσώπου, περιγράφει όλα ή κάποια μέλη μιας οικογένειας ή το σπίτι τους: teyzenler gelecek (θα έρθει η οικογένεια της θείας σου), ablamlara gidelim mi? (να πάμε στο σπίτι της αδερφής μου;)
  3. Στα κτητικά επιθήματα μπορεί να δηλώνει πολλούς ιδιοκτήτες: tek çocukları var (έχουν ένα παιδί), üç arabaları var (έχουν τρία αυτοκίνητα)
  4. Δηλώνει υπερβολή: yağmurlar yağdı (έβρεξε πολύ), çocuk ateşler içinde (το παιδί καίγεται στον πυρετό)
  5. Χρησιμοποιείται για (υπερβολική) ευγένεια (πληθυντικός ευγενείας – saygı çoğulu) : sayın bay evdeler mi? (ο κύριος είναι στο σπίτι;)
  6. Με τις λέξεις zaman και vakit δηλώνει μεγάλη χρονική διάρκεια: bir zamanlar futbol oynardım (κάποτε, για κάποιο διάστημα, έπαιζα ποδόσφαιρο)
  7. Με ουσιαστικά μπορεί να έχει την έννοια του περίπου: Sevim, on yaşlarında bir çocuktur (η Σεβίμ είναι ένα παιδί γύρω στα δέκα)
  8. Με λέξεις όπως sabah, öğle, akşam, gündüz, gece, yaz, bahar κ.λ.π. παίρνει την έννοια του κάθε: sabahları kahve içerim (κάθε πρωί πίνω καφέ), yazları tatile giderim (κάθε καλοκαίρι πάω διακοπές)

4 Comments

    1. Το καλύτερο που κυκλοφορεί είναι το λεξικό του Κέντρου Ανατολικών Γλωσσών και Πολιτισμού. Αυτό που έχω εγώ είναι του 2000, δεν ξέρω αν έχει κυκλοφορήσει πιο καινούργια έκδοση. ISBN 960-91353-0-7

Σχολιάστε...