Πώς σχηματίζεται η παθητική φωνή στα τουρκικά:
Αν η ρίζα τελειώνει σε σύμφωνο πλην του -l, η παθητική φωνή σχηματίζεται με τη συλλαβή -il (-ıl, -ül, -ul). Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από την φωνηεντική αρμονία. Παραδείγματα:
yapmak – yapılmak
dökmek – dökülmek
sormak – sorulmak
sevmek – sevilmek
Αν η ρίζα τελειώνει σε φωνήεν, η παθητική φωνή σχηματίζεται με το γράμμα -n. Παραδείγματα:
başlamak – başlanmak
benimsemek – benimsenmek
Αν η ρίζα τελειώνει σε -l, η παθητική φωνή σχηματίζεται με τη συλλαβή -in (-ın, -ün, -un). Παραδείγματα:
bilmek – bilinmek
yakalamak – yakalanmak
Επιλέξτε εσείς ένα ρήμα για να βρω την παθητική φωνή!
● Η χρήση της παθητικής φωνής είναι ευρέως διαδεδομένη στα τούρκικα, ακόμη και σε ρήματα τα οποία δεν έχουν παθητική φωνή στα ελληνικά.
► Παραδείγματα:
Ahmet camı kırdı = Ο Αχμέτ έσπασε το τζάμι. / Cam kırıldı = Το τζάμι έσπασε.
Mesut mektubu yazacak = Ο Μεσούτ θα γράψει το γράμμα. / Mektup yazılacak = Το γράμμα θα γραφτεί.
Dede çiçeği suladı = Ο παππούς πότισε το λουλούδι. / Çiçek sulandı = Το λουλούδι ποτίστηκε.
Herkes burada durur = Όλοι σταματούν εδώ. / Burada durulur = Όλοι σταματούν εδώ.
Βurada durulmaz = Κανείς δε σταματά εδώ (αλλιώς: “απαγορεύεται η στάση”).
Hiç kimse sigara içmez = Κανείς δεν καπνίζει / Sigara içilmez = Κανείς δεν καπνίζει (αλλιώς: “απαγορεύεται το κάπνισμα”)
Girilmez = Κανείς δεν μπαίνει (αλλιώς: “απαγορεύεται η είσοδος”).
Ona soru sorulmaz = Κανείς δεν τον/την ρωτάει.
● Στην παθητική φωνή μπορούμε να δηλώσουμε το ποιητικό αίτιο με τη λέξη “tarafından” (εκ μέρους). Ανάλογα με το πρόσωπο, η λέξη αυτή παίρνει το κατάλληλο κτητικό επίθημα:
Kapı Orhan tarafından açıldı = Η πόρτα ανοίχτηκε εκ μέρους του Ορχάν.
Hata benim tarafımdan yapıldı = Το λάθος έγινε εκ μέρους μου.
● Τα ρήματα στην παθητική φωνή σχηματίζουν κανονικά όλους του χρόνους, αλλά και μη παρεμφατικούς τύπους:
yazıyor = γράφει > yazılıyor = γράφεται
yazdı = έγραψε > yazıldı = γράφτηκε
yazacak = θα γράψει > yazılacak = θα γραφτεί
yazmış = (λένε ότι) έχει γράψει > yazılmış = (λένε ότι) έχει γραφτεί
yazmak = γράφω (απαρέμφατο) > yazılmak = γράφομαι (απαρέμφατο)
yazan = που γράφει > yazılan = που γράφεται