Γραμματική, επίθημα

Το επίθημα -(i)k

Το επίθημα -(ı)k/-(i)k/-(u)k/-(ü)k μπαίνει σε ρίζες ρημάτων και είναι μια από τις συχνότερες επιθήματα ουσιαστικών και επιθέτων. Το φωνήεν του επιθήματος σε χρησιμοποιείται όταν η ρίζα του ρήματος λήγει σε φωνήεν. Όταν αυτό διατηρείται, τότε αυτό καθορίζεται από τον κανόνα αρμονίας του επιθήματος (αν και υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις).

Επίθετα με έννοια παθητική ή αυτοπαθή:
kesik – κομμένος (=kesilmiş)
kırık – σπασμένος (=kırılmış)
yanık – καμένος (=yanmış)
soluk – ξεθωριασμένος, μαραμένος (=solmuş)
karışık – ανακατεμένος (=karışmış)
çürük – σάπιος (=çürümüş)
uyanık – ξύπνιος (=uyanmış)

Ουσιαστικά:
bölük – λόχος
sarık – σαρίκι
öksürük – βήχας
delik – τρύπα
hıçkırık – λόξυγγας, αναφιλητό

Λέξεις που χάνουν το τελευταίο τους φωνήεν (προτελευταίο γράμμα) με το επίθημα -(i)k. Η αρμονία του επιθήματος γίνεται βάσει του φωνήεντος που χάνεται:
kavruk (kavurmak) – καβουρδισμένος
savruk (savurmak) – σπάταλος
ayrık (ayırmak) – ξεχωριστός
buyruk (buyurmak) – εντολή

Επίσης μπορείτε να δείτε και την κατάληξη -gin, η οποία έχει παραπλήσια σημασία.

Σχολιάστε...