Γραμματική

Παράγωγα από ρηματικά ουσιαστικά (adeylemlerden yapılan ulaçlar)

Πολλά ρηματικά παράγωγα σχηματίζονται από ρηματικά ουσιαστικά (isim-fiil ή adeylem), σε συνδυασμό τους με επιθήματα ή λέξεις.

Τα ρηματικά ουσιαστικά παίρνουν κτητικά επιθήματα για να καθοριστεί το πρόσωπο και έπειτα άλλες επιθήματα και λέξεις. Δείτε κι εδώ.

μέχρι…
sen gelene kadar (dek, değin) bekleyeceğim – θα περιμένω μέχρι να έρθεις
gitmesine kadar (dek, değin) çok var – έχουμε ώρα μέχρι να φύγει
πριν να…
Ali’nin gelmesinden önce – πριν να έρθει ο Αλί
eve girmemden önce – πριν να μπω στο σπίτι
αφού…
yiyip içmesinden sonra – αφού φάει και πιει
kanamanın durmasından sonra – αφού σταματήσει η αιμορραγία
για να…
gelmesi için yalvardım – τον παρακάλεσα να έρθει
bakmaması için öğüt verdim – τον συμβούλεψα να μην κοιτάξει
başarmak için çalışmak lazım – πρέπει να εργαστείς για να πετύχεις
επειδή…
çalışmamasından dolayı – επειδή δεν εργάζεται/εργάστηκε
çalışmaması yüzünden – επειδή δεν εργάζεται/εργάστηκε
gelişi yüzünden – επειδή ήρθε/έρχεται/θα έρθει

 



-maktansa/-mektense

Έχει χρήση συγκριτική και μεταφράζεται ως «απ΄το να».
konuşmaktansa, susmayı tercih ettim – προτίμησα να σιωπήσω απ΄το να μιλήσω
eve gitmektense, burada kalırım – θα μείνω εδώ απ΄το να πάω στο σπίτι

 



-maksızın/-meksizin

Το ρηματικό ουσιαστικό με το επίθημα αυτό γίνεται παράγωγο με την ίδια έννοια (χωρίς να) που έχει το παράγωγο με κατάληξη -madan/-meden.
kazanmaksızın harçayamazsın – δεν μπορείς να ξοδεύεις χωρίς να κερδίζεις
teşekkür etmeksizin ayrıldı – έφυγε χωρίς να ευχαριστήσει

 



-makla/-mekle

Το ρηματικό ουσιαστικό με το επίθημα αυτό γίνεται παράγωγο με την έννοια «με το».
Giritli olmakla övünüyor – περηφανεύεται με το ότι είναι κρητικός
evlenmekle ne değişti? – τι άλλαξε με το να παντρευτεί(ς);

 



üzere

Η λέξη αυτή χρησιμοποιείται με το απαρέμφατο και έχει την έννοια «για».
seni aramak üzere yola çıktım – βγήκα στο δρόμο για να σε ψάξω
ona vermek üzere yanıma kitabı aldım – πήρα μαζί μου το βιβλίο για να του το δώσω

Μια δεύτερη χρήση είναι όταν βάζουμε στο üzere τα επιθήματα του ρήματος-κατάληξης (με την ευρεία έννοια «είμαι»). Τότε έχει την έννοια του εγγύς μέλλοντος.
yatmak üzereydik – ήμασταν έτοιμοι να κοιμηθούμε
gelmek üzere – πρόκειται να έρθει
dönmek üzereymişsiniz – λένε ότι πρόκειται να επιστρέψετε

Σχολιάστε...