Κατηγορία: επίθημα

επίθημα

Το επίθημα -it/-ıt/-üt/-ut

Το επίθημα –it/-ıt/-üt/-ut δημιουργεί ουσιαστικά από τη ρίζα ρημάτων, επιθέτων και άλλων ουσιαστικών. Το φωνήεν του επιθήματος δεν χρησιμοποιείται όταν η αρχική λέξη λήγει σε φωνήεν, αλλιώς ακολουθεί τον κανόνα της αρμονίας των επιθημάτων: Ρήματα: anmak (μνημονεύω)- anıt (μνημείο) yapmak(κατασκευάζω) – yapıt (δημιούργημα) taşımak (μεταφέρω) – taşıt (όχημα) geçmek (περνώ) – geçit (πέρασμα) kesmek (τέμνω) – …

επίθημα

Το επίθημα -gi/-gı/-gü/-gu

Το επίθημα –gi/-gı/-gü/-gu προστίθεται σε ρίζες ρημάτων για να σχηματίσει ουσιαστικά. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από την αρμονία του επιθήματος: sevmek (αγαπώ) – sevgi (αγάπη) bilmek (ξέρω) – bilgi (γνώση) salmak (εκκρίνω)- salgı (έκκριμα) saymak (σέβομαι) – saygı (σεβασμός) dönmek (περιστρέφομαι) – döngü (περιστροφή) örmek (πλέκω) – örgü (πλέξιμο) bulmak (βρίσκω) – bulgu (εύρημα) …

επίθημα

Τα επιθήματα -ce/-ca/-çe/-ça

Τα επιθήματα –ce/-ca/-çe/-ça σχηματίζουν διάφορες λέξεις. Άν η αρχική λέξη λήγει σε ένα από τα άφωνα σύμφωνα, το –c του επιθήματος μετατρέπεται σε –ç. Το φωνήεν του επιθήματος e ή a καθορίζεται από τον κανόνα της αρμονίας των φωνηέντων, βάσει του τελευταίου φωνήεντος της λέξης. Οι χρήσεις του επιθήματος είναι: Με κύρια ονόματα σχηματίζουν ονόματα …

επίθημα

Το επίθημα -baz

Το επίθημα –baz, προέρχεται από τα πέρσικα (bāz باز) και έχει την έννοια «αυτός που παίζει». Παραδείγματα: cambaz (can ψυχή, ζωή), ακροβάτης (αυτός που παίζει με τη ζωή του) çenebaz (çene σαγόνι), πολύλογος (αυτός που παίζει το σαγόνι του) düzenbaz (düzen τάξη, διάταξη, διαρρύθμιση), κατεργάρης (αυτός που παίζει την τάξη) hilebaz (hile εξαπάτηση), απατεώνας sihirbaz …

επίθημα

Το επίθημα -gil

Το επίθημα –gil δηλώνει ενδιαφέρον και κατασκευάζει ουσιαστικά από πρόσωπα, συγγενείς και τίτλους, δημιουργώντας οικογενειακά ονόματα και ονόματα ομάδων. Στην τρέχουσα τουρκική το επίθημα χρησιμοποιείται κυρίως στον προφορικό λόγο (σε συγκεκριμένες περιοχές της Τουρκίας) και δεν επηρεάζεται από κανέναν κανόνα αρμονίας φωνηέντων, δηλαδή παραμένει πάντοτε ως έχει. Όταν προσκολλάται σε κύρια ονόματα δεν χρησιμοποιούμε την απόστροφο. Παραδείγματα: Ahmet …

επίθημα

Το επίθημα -(i)msi

Το επίθημα -(ı)msı, -(i)msi, -(u)msu, -(ü)msü προσκολλάται σε ουσιαστικά και επίθετα και προσδίδει την έννοια του παρόμοιου ή του υποκοριστικού. Χρησιμοποιείται ευρέως από παλιά, αλλά συναντάται κυρίως σε χρώματα και αισθήσεις. Το φωνήεν του επιθήματος ακολουθεί την αρμονία των φωνηέντων. Το πρώτο φωνήεν του επιθήματος χρησιμοποιείται όταν η λέξη τελειώνει σε σύμφωνο. Παραδείγματα: yeşil (πράσινο) …

επίθημα

Το επίθημα -dâr

Το επίθημα -dâr (دار) προέρχεται από τα περσικά και έχει την έννοια της κατοχής. Στα τουρκικά τη συναντούμε συχνά ως κατάληξη σε ουσιαστικά με αραβική προέλευση. Στην τρέχουσα τουρκική γλώσσα η χρήση της είναι περιορισμένη και δεν υπακούει σε κάποιον κανόνα αρμονίας φωνηέντων.Υπακούει όμως στον κανόνα των άφωνων συμφώνων. Επιπλέον, μετά από την απλοποίηση της …

επίθημα

Το επίθημα -inç

Το επίθημα -(ı)nç/-(i)nç/-(u)nç/-(ü)nç μπαίνει σε ρίζες ρημάτων και σχηματίζει ουσιαστικά και επίθετα. Αν η ρίζα του ρήματος λήγει σε φωνήεν, τότε χάνεται το αρχικό φωνήεν του επιθήματος, αλλιώς αυτό καθορίζεται από τον κανόνα αρμονίας του επιθήματος. Αν η ρίζα του ρήματος λήγει σε –n, τότε το επίθημα μετατρέπεται σε –ç. Επίθετα:korkunç – φοβερόςgülünç – γελοίοςkıskanç …

επίθημα

Το επίθημα -i

Το επίθημα –ı/-i/-u/-ü μπαίνει σε ρίζες ρημάτων και είναι μια από τις συχνότερες επιθήματα ουσιαστικών και επιθέτων. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από τον κανόνα αρμονίας του επιθήματος. Χρησιμοποιείται κυρίως σε μονοσύλλαβα ρήματα. Επίθετα:dolu – γεμάτοςşaşı – αλλήθωροςölü – νεκρόςsıkı – σφιχτός Ουσιαστικά:yapı – δομήkorku – φόβοςsayı – αριθμόςyazı – γραπτό Το επίθημα αυτό μπαίνει …

επίθημα

Το επίθημα -gen

Το επίθημα –gan/-gen/-kan/-ken μπαίνει σε ρίζες (κυρίως δισύλλαβων) ρημάτων και είναι μια κατάληξη ουσιαστικών και επιθέτων. Το –g– του επιθήματος γίνεται –k– όταν η ρίζα τελειώνει σε ένα από τα άφωνα σύμφωνα. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από τον κανόνα αρμονίας των φωνηέντων. Επίθετα: çekingen – συγκρατημένος çalışkan – εργατικός konuşkan – ομιλητικός yapışkan – …