Φωνή - διάθεση

Πρώτη δημοσίευση: Τελευταία ενημέρωση: 20/01/2025

τι είναι φωνή

Στα ελληνικά φωνή είναι μία από τις βασικές κατηγορίες που δηλώνονται μέσω των καταλήξεων των ρημάτων. Με αυτό τον τρόπο, κάθε φωνή έχει τι δική της μορφολογία. Τα ελληνικά έχουν την ενεργητική ή την (μεσο-)παθητική φωνή.

τι είναι διάθεση

Μπορούμε να κατατάξουμε τα ρήματα σε διαθέσεις, ανεξάρτητα από τη φωνή τους, ανάλογα με τη σημασιολογική σχέση τους με το υποκείμενό τους.

Στα ελληνικά έχουμε ενεργητική, παθητική, μέση και ουδέτερη διάθεση. Αντίστοιχα το υποκείμενό τους ενεργεί, παθαίνει κάτι, το υποκείμενό τους ενεργεί και η ενέργειά του επιστρέφει στο ίδιο, ούτε ενεργεί ούτε παθαίνει κάτι.

υπάρχει αντιστοιχία φωνής - διάθεσης;

Στα ελληνικά δεν υπάρχει αυστηρή αντιστοιχία ανάμεσα στη φωνή και τη διάθεση. Έτσι, το ρήμα σκέφτομαι ενώ είναι σε παθητική φωνή είναι σε ενεργητική διάθεση.

τι συμβαίνει στα τουρκικά

Στα τουρκικά η φωνή & διάθεση είναι στενά συνδεδεμένες, γι αυτό και μπορούμε να μιλάμε για φωνή-διάθεση.

Συγκεκριμένα υπάρχουν 5 φωνές-διαθέσεις:

  • ενεργητική
  • αυτοπαθής
  • παθητική
  • συμμετοχική / αλληλοπαθής
  • μεταβιβαστική / αναθετική 

Διάβασε εδώ για το πώς σχηματίζεται η κάθε φωνή-διάθεση.

μια ιδιαιτερότητα της τουρκικής

Στα τουρκικά πέρα από τις «απλές» φωνές-διαθέσεις, μπορούμε να έχουμε και συνδυασμό τους.

Συγκεκριμένα υπάρχουν οι εξής συνδυασμοί:

  • αυτοπαθής - μεταβιβαστική / αναθετική
    tep-in-dir-
  • αυτοπαθής - παθητική
    çek-in-il-
  • αυτοπαθής - μεταβιβαστική / αναθετική - παθητική
    sev-in-dir-il-
  • συμμετοχική / αλληλοπαθής - μεταβιβαστική / αναθετική
    kes-iş-tir-
  • συμμετοχική / αλληλοπαθής - παθητική
    anla-ş-ıl-
  • συμμετοχική / αλληλοπαθής - μεταβιβαστική / αναθετική - παθητική
    çarp-ış-tır-ıl-
  • διπλή μεταβιβαστική / αναθετική
    öl-dür-t-