Ο τροπικός δείκτης -DIr
πώς σχηματίζεται
Το επίθημα -DIr ακολουθεί τη φωνηεντική αρμονία. Το -d- μετατρέπεται σε -t- όταν η λέξη τελειώνει σε ένα από τα ç, f, h, k, p, t, s, ş.
με ονόματα
Με ουσιαστικά ή επίθετα (με ή χωρίς πτώσεις) έχει την έννοια του «πρέπει να/νομίζω ότι είναι», δηλώνει δηλαδή μια πεποίθηση ή πιθανότητα, την οποία βασίζουμε σε πρότερη γνώση/εμπειρία. Μπορεί να πάρει και επίθημα πληθυντικού:
Ahmet evdedir (Ο Αχμέτ πρέπει να είναι/νομίζω ότι είναι στο σπίτι)
Çince zordur (Νομίζω ότι τα κινέζικα είναι δύσκολα)
Çocuklar okuldadırlar (Τα παιδιά πρέπει να είναι στο σχολείο)
Επίσης, έχει την έννοια του «σαφώς είναι», δηλώνει δηλαδή μια αδιαμφισβήτητη βεβαιότητα.
Fatma öğretmenimizdir (Η Φατμά σαφώς και είναι η δασκάλα μας)
Buraya çöp atan şerefsizdir! (Όποιος πετάει/πετάξει σκουπίδια εδώ σαφώς και είναι άτιμος!)

Otopark girişidir. Park yapılmaz (Είναι είσοδος πάρκιγκ. Απαγορεύεται το παρκάρισμα)

Και ένα παράδειγμα ανορθόγραφο:
Dikat (το σωστό: dikkat) depodır (το σωστό: depodur) park etmeyin (Προσοχή είναι αποθήκη, μην παρκάρετε)

με ρήματα
Με ρήματα έχει την έννοια του «νομίζω ότι/πρέπει να» (πιθανότητα) ή της επιτακτικότητας:
Fatma geliyordur (Πιστεύω/Nομίζω ότι έρχεται Φατμά)
Ali mutlaka konuşacaktır (Ο Αλή θα μιλήσει υποχρεωτικά πιστεύω)
Hasan gitmiştir (Πιστεύω ότι ο Χασάν πρέπει να έχει φύγει)
Biliyorsunuzdur (Πρέπει να το ξέρετε)
Επίσης, δηλώνει μια αδιαμφισβήτητη βεβαιότητα.
Ahmet başaracaktır (Ο Αχμέτ σαφώς και θα τα καταφέρει)
Δεν προστίθεται μετά από τα επιθήματα -(A/I)r και -(y)DI.
Δίνει ακόμα έναν τόνο επισημότητας:
Bu bina kamera sistemi ile izlenmektedir (Το κτίριο αυτό παρακολουθείται με σύστημα κάμερας)

Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir (Αυτό το πρότζεκτ χρηματοδοτείται από την Ε.Ε.)

Gişelerimiz açılmıştır (Τα ταμεία μας έχουν ανοίξει)
