Παρεμφατικοί - Μη παρεμφατικοί ρηματικοί τύποι

Πρώτη δημοσίευση: Τελευταία ενημέρωση: 20/01/2025

τι σημαίνει παρεμφατικός ρηματικός τύπος

Παρεμφατικός τύπος ρήματος είναι αυτός που έχει πρόσωπο και αριθμό, δηλαδή αυτός που μέσω της μορφολογίας του φανερώνει το γραμματικό πρόσωπο του υποκειμένου του.

Για παράδειγμα, ο τύπος yazıyorum (γράφω) είναι παρεμφατικός, γιατί και στις δύο γλώσσες μπορούμε να βρούμε το υποκείμενο.

Πέρα από το γραμματικό πρόσωπο του υποκειμένου του, ένας παρεμφατικός τύπος δηλώνει και την έγκλισή του.

Τα τουρκικά διαθέτουν πολύ πλούσια μορφολογία παρεμφατικών τύπων (εγκλίσεις, χρόνοι).

τι σημαίνει μη παρεμφατικός ρηματικός τύπος

Σε αντίθεση με τον παρεμφατικό τύπο, ο μη παρεμφατικός δε φανερώνει πρόσωπο. Μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για έναν ονοματικό τύπο του ρήματος, αφού μετέχουν στις ιδιότητες τόσο του ουσιαστικού όσο και του ρήματος.

μη παρεμφατικοί στα τουρκικά

Στα νέα ελληνικά ένας μη παρεμφατικός τύπος είναι ο τύπος σε -οντας/-ώντας (γερούνδιο). Τα τουρκικά είναι πλούσια σε μη παρεμφατικούς τύπους. Πέρα από τον κατ' εξοχήν μη παρεμφατικό τύπο που είναι το απαρέμφατο, υπάρχουν και άλλα ρηματικά ουσιαστικά, επίθετα και γερούνδια.

Σημειώνουμε ότι οι μη παρεμφατικοί τύποι χρησιμοποιούνται ευρέως στις δευτερεύουσες προτάσεις

μια ενδιάμεση κατάσταση

Στα τουρκικά, πέρα από την αντίθεση παρεμφατικοί - μη παρεμφατικοί τύποι, υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση κατά την οποία ένας μη παρεμφατικός τύπος μπορεί μέσω των κτητικών επιθημάτων να φανερώσει πρόσωπο: 

okuduğum kitapτο βιβλίο που διαβάζω
okuduğun kitapτο βιβλίο που διαβάζεις
okuduğu kitapτο βιβλίο που διαβάζει
okuduğumuz kitapτο βιβλίο που διαβάζουμε
okuduğunuz kitapτο βιβλίο που διαβάζετε
okudukları kitapτο βιβλίο που διαβάζουν

Στην περίπτωση αυτή τα κτητικά επιθήματα λειτουργούν ως δείκτες προσώπου.