A1

Κτητικά επιθήματα

● Τα κτητικά επιθήματα είναι : -(i)m, -(i)n, -(s)i, -(i)miz, -(i)niz, -leri. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από την αρμονία των φωνηέντων. Για τη χρήση των επιθημάτων αυτών δείτε και το άρθρο αυτό.

 

Αν η λέξη λήγει σε σύμφωνο, τότε τα επιθήματα έχουν ως εξής:

(Benim) atım το άλογό μου atlarım τα άλογά μου
(Senin) atın το άλογό σου atların τα άλογά σου
(Onun) atı το άλογό του atları τα άλογά του
(Bizim) atımız το άλογό μας atlarımız τα άλογά μας
(Sizin) atınız το άλογό σας atlarınız τα άλογά σας
(Onların) atları το άλογό τους atları τα άλογά τους

 

Αν η λέξη λήγει σε φωνήεν, τότε τα επιθήματα έχουν ως εξής:

(Benim) arabam το αυτοκίνητό μου arabalarım τα αυτοκίνητά μου
(Senin) araban το αυτοκίνητό σου arabaların τα αυτοκίνητά σου
(Onun) araba το αυτοκίνητό του arabaları τα αυτοκίνητά του
(Bizim) arabamız το αυτοκίνητό μας arabalarımız τα αυτοκίνητά μας
(Sizin) arabanız το αυτοκίνητό σας arabalarınız τα αυτοκίνητά σας
(Onların) arabaları το αυτοκίνητό τους arabaları τα αυτοκίνητά τους


 

Προσοχή θέλουν οι λέξεις που τελειώνουν σε ένα από τα σκληρά σύμφωνα (ç, k, p και t):

● Όταν η λέξη λήγει σε “k”, αυτό συνήθως μετατρέπεται σε “ğ”:
sokak -> sokağım, ekmek -> ekmeğim, çok -> çoğumuz
ok Όταν η λέξη λήγει σε “nk”, αυτό μετατρέπεται σε “ng”: renk -> rengim
● Όταν η λέξη λήγει σε “t”, αυτό συνήθως μετατρέπεται σε “d”:
dert -> derdim, dört -> dördümüz
Όταν η λέξη λήγει σε “ç”, αυτό συνήθως μετατρέπεται σε “c”:
ağaç -> ağacım, pirinç -> pirincimiz
● Όταν η λέξη λήγει σε “p”, αυτό συνήθως μετατρέπεται σε “b”:
dolap -> dolabım, kitap -> kitabımız


 

parmakΓράψτε ένα ουσιαστικό ή επίθετο για να βρω τα κτητικά του επιθήματα!


parmakΣτην καθομιλουμένη μπορεί να παραληφθούν τα κτητικά επιθήματα: bizim ev, senin çocuk.

 

Προσοχή: ποτέ δεν βάζουμε διπλό κτητικό επίθημα!
Στην περίπτωση που η πρώτη λέξη δεν παίρνει γενική, το κτητικό επίθημα
μπαίνει στη δεύτερη λέξη:

  • cep telefonu (κινητό τηλέφωνο) -> cep telefonum, cep telefonun, cep telefonu, cep telefonumuz, cep telefonunuz, cep telefonları (το κινητό μου, σου, του…)
  • çalışma odası (το γραφείο) -> çalışma odam, çalışma odan, çalışma odası, çalışma odamız, çalışma odanız, çalışma odaları (το γραφείο μου, σου, του…)

Εξαίρεση: ορισμένες σύνθετες λέξεις μπορούν να πάρουν και κτητικά επιθήματα, π.χ. çocuğun ayakkabıları, Çinlilerin yılabaşısı.



Διαδοχικά κτητικά επιθήματα
:

Μπορεί στη λέξη που παίρνει γενική πτώση, να υπάρχει και κτητικό επίθημα:

  • eviniz – bahçe -> evinizin bahçesi (ο κήπος του σπιτιού σας)
  • arabam – renk -> arabamın rengi (το χρώμα του αυτοκινήτου μου)
  • köpeğin – kuyruk -> köpeğinin kuyruğu (η ουρά του σκύλου σου)

 

Θα δούμε με παραδείγματα πως σχηματίζονται αλυσιδωτά πιο περίπλοκες περιπτώσεις. Η σειρά των λέξεων είναι η αντίστροφη απ’ τα ελληνικά.

  • köpek – kuyruk – renk -> köpeğin kuyruğu – renk -> köpeğin kuyruğunun rengi (το χρώμα της ουράς του σκύλου)
  • Ahmet – köpek – kuyruk – renk -> Ahmet’in köpeğinin kuyruğunun rengi (το χρώμα της ουράς του σκύλου του Αχμέτ)
  • benim – bisiklet – sepet – iç ->  bisikletim – sepet – iç -> bisikletimin sepeti – iç -> bisikletimin sepetinininde (μέσα στο καλάθι του ποδηλάτου μου)


ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΠΤΩΣΕΙΣ

Τα επιθήματα των πτώσεων μπαίνουν μετά από αυτές των κτητικών. Προσοχή στο γράμμα “n” που παίρνουν οι πτώσεις όταν υπάρχει κτητικό επίθημα 3ου προσώπου.

  • okulumuzu seviyoruz (αγαπάμε το σχολείο μας)
  • evinde kedi var (έχει γάτα στο σπίτι της)
  • arabana bak  (κοίτα το αυτοκίνητό του)

 

Στο ενικό αριθμό:

ονομαστική evim evin evi evimiz eviniz evleri
γενική evimin evinin evinin evimizin evinizin evlerinin
αιτιατική evimi evini evini evimizi evinizi evlerini
τοπική evimde evinde evinde evimizde evinizde evlerinde
δοτική evime evine evine evimize evinize evlerine
αφαιρετική evimden evinden evinden evimizden evinizden evlerinden

 

 

Στον πληθυντικό αριθμό, το 3ο πρόσωπο είναι ταυτόσημο με το αντίστοιχο του ενικού αριθμού:

ονομαστική evlerim evlerin evleri evlerimiz evleriniz
γενική evlerimin evlerinin evlerinin evlerimizin evlerinizin
αιτιατική evlerimi evlerini evlerini evlerimizi evlerinizi
τοπική evlerimde evlerinde evlerinde evlerimizde evlerinizde
δοτική evlerime evlerine evlerine evlerimize evlerinize
αφαιρετική evlerimden evlerinden evlerinden evlerimizden evlerinizden

 


  • ΠΡΟΣΟΧΗ
    Το επίθημα αυτό αρχίζει με ένα φωνήεν (όταν η λέξη λήγει σε σύμφωνο). Μην ξεχνάμε ότι ορισμένες λέξεις ενδέχεται σε αυτή τη περίπτωση να χάσουν το προτελευταίο τους γράμμα! Παραδείγματα:
    isim – ismim, akıl – aklım, oğul – oğlum, burun – burnum

 


  • ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ
    Η λέξεις su και ne αποτελούν εξαίρεση και τα επιθήματα τους είναι:

    benim suyum neyim
    senin suyun neyin
    onun suyu nesi / neyi
    bizim suyumuz neyimiz
    sizin suyunuz neyiniz
    onların suları neleri

    Υπάρχουν ορισμένες λέξεις με δυο τύπους κτητικών καταλήξεων στο 3ο ενικό πρόσωπο:
    camii = camisi
    bayii = bayisi
    sanayii = sanayisi

3 Comments

Σχολιάστε...