Το επίθημα -gAn / -kAn

Πρώτη δημοσίευση: Τελευταία ενημέρωση: 06/02/2025

πώς σχηματίζεται

Το παραγωγικό επίθημα -gAn / -kAn παίρνει τις μορφές -gan, -gen. Άν η λέξη λήγει σε ένα από τα σύμφωνα ç, g, k, p, t, το -g του επιθήματος μετατρέπεται σε -k: -kan, -ken. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από τη φωνηεντική αρμονία, βάσει του τελευταίου φωνήεντος της λέξης.

  1. Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {a, ı, o, u}, το επίθημα γίνεται -gan / -kan.
  2. Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {e, i, ö, ü}, το επίθημα γίνεται -gen / -ken.

τι δημιουργεί

Το επίθημα -gAn / -kAn προστίθεται σε ρηματικές ρίζες και σχηματίζει κυρίως επίθετα που σημαίνουν αυτόν που έχει ως μόνιμη ιδιότητα αυτό που λέει το ρήμα.

Παραδείγματα:
erimek (λιώνω) > erigen (που λιώνει εύκολα)
sürünmek (σέρνομαι) > sürüngen (ερπετό)
iğrenmek (σιχαίνομαι) > iğrengen (σιχασιάρης)
çalışmak (εργάζομαι) >  çalışkan (εργατικός)
yapışmak (κολλάω) > yapışkan (κολλώδης)
konuşkan (μιλάω) > konuşkan (ομιλητικός)
üretmek (παράγω) > üretken (παραγωγικός)

Σημειώνουμε ότι υπάρχουν και ουσιαστικά που παράγονται με αυτό το επίθημα, π.χ. ısırmak (δαγκώνω) > ısırgan (τσουκνίδα)