Το επίθημα -sIz
πώς σχηματίζεται
Το παραγωγικό επίθημα -sIz παίρνει τις μορφές -sız, -siz, -suz, -süz. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από τη φωνηεντική αρμονία, βάσει του τελευταίου φωνήεντος της λέξης.
- Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {a, ı}, το επίθημα γίνεται -sız.
- Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {o, u}, το επίθημα γίνεται -suz.
- Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {e, i}, το επίθημα γίνεται -siz.
- Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {ö, ü}, το επίθημα γίνεται -süz.
τι δημιουργεί
Το επίθημα -siz/-sız/-süz/-suz προσδίδει την έννοια «χωρίς». Δημιουργεί επίθετα. Το επίθημα αυτό είναι συχνά το αντίθετο του επιθήματος -lI.
Παραδείγματα:
parasız (άφραγκος)
kararsız (αναποφάσιστος)
banyosuz daire (διαμέρισμα χωρίς μπάνιο)
gözlüksüz kız (κορίτσι χωρίς γυαλιά)
şekersiz çay (τσάι χωρίς ζάχαρη)
Δεν χρησιμοποιείται με κύρια ονόματα ή με λέξεις που έχουν πάρει κτητικό επίθημα. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιούμε το olmadan
Παραδείγματα:
Ahmet olmadan (χωρίς τον Αχμέτ)
Kızım olmadan (χωρίς την κόρη μου)
Kartsız işlemler (Συναλλαγές χωρίς κάρτα)

Maskesiz girilmez (Απαγορεύεται η είσοδος χωρίς μάσκα)

İzinsiz kazı yapılmaz (Απαγορεύεται να γίνουν εκσκαφές χωρίς άδεια)
