Η έννοια «έχω»
πώς εκφράζεται
Στα τουρκικά δεν υπάρχει ρήμα «έχω». Η έννοια αυτή εκφράζεται μορφοσυντακτικά μέσω:
- κτητικών επιθημάτων σε συνδυασμό τα επίθετα var & yok που παίρνουν επιθήματα της έννοιας «είμαι»
- του ρήματος olmak (είμαι, γίνομαι).
η έννοια «έχω» μέσω var & yok
Τα var & yok χρησιμοποιούνται και ως επίθετα και ως ουσιαστικά. Εδώ χρησιμοποιούνται ως επίθετα και σημαίνουν υπαρκτός & ανύπαρκτος αντίστοιχα. Με τον τρόπο αυτό δηλώνουμε την κτήση, ό,τι κάτι ανήκει σε κάποιον (κυριολεκτικά ή μεταφορικά).
Έτσι για να πούμε «έχω αυτοκίνητο» λέμε «αυτοκίνητό μου υπαρκτό-είναι». Αντίστοιχα το «δεν έχω αυτοκίνητο» γίνεται «αυτοκίνητό μου ανύπαρκτο-είναι».
Τα var & yok παίρνουν τα επιθήματα της έννοιας «είμαι» στο γ΄ ενικό πρόσωπο, ενώ το κτήμα παίρνει κτητικά επιθήματα ανάλογα με το γραμματικό πρόσωπο του ιδιοκτήτη.
οριστική έγκλιση
Στον ενεστώτα:
αντίρρηση - itiraz | σπίτι - ev | |
έχω | itirazım var | evim var |
έχεις | itirazın var | evin var |
έχει | itirazı var | evi var |
έχουμε | itirazımız var | evimiz var |
έχετε | itirazınız var | eviniz var |
έχουν | itirazları var | evleri var |
İtirazım var (Έχω αντίρρηση)

Bu kentte haklarımız var (Έχουμε δικαιώματα σε αυτή την πόλη)

αυτοκίνητο - araba | γυαλιά - gözlük | |
δεν έχω | arabam yok | gözlüğüm yok |
δεν έχεις | araban yok | gözlüğün yok |
δεν έχει | arabası yok | gözlüğü yok |
δεν έχουμε | arabamız yok | gözlüğümüz yok |
δεν έχετε | arabanız yok | gözlüğünüz yok |
δεν έχουν | arabaları yok | gözlükleri yok |
Στον παρατατικό βάζουμε το επίθημα της έννοιας «είμαι» στον αντίστοιχο χρόνο:
αντίρρηση - itiraz | σπίτι - ev | |
είχα | itirazım vardı | evim vardı |
είχες | itirazın vardı | evin vardı |
είχε | itirazı vardı | evi vardı |
είχαμε | itirazımız vardı | evimiz vardı |
είχατε | itirazınız vardı | eviniz vardı |
είχαν | itirazları vardı | evleri vardı |
Στην άρνηση:
αυτοκίνητο - araba | γυαλιά - gözlük | |
δεν είχα | arabam yoktu | gözlüğüm yoktu |
δεν είχες | araban yoktu | gözlüğün yoktu |
δεν είχε | arabası yoktu | gözlüğü yoktu |
δεν είχαμε | arabamız yoktu | gözlüğümüz yoktu |
δεν είχατε | arabanız yoktu | gözlüğünüz yoktu |
δεν είχαν | arabaları yoktu | gözlükleri yoktu |
Η ερώτηση γίνεται με το ερωτηματικό μόριο mI και τα επιθήματα της έννοιας «είμαι» στο γ΄ ενικό πρόσωπο.
Zamanın var mı? Evet, var (Έχεις χρόνο; Ναι έχω)
Ateşiniz var mı? Var (Έχετε φωτιά; Έχουμε)
İşi var mıydı? Yokmuş (Είχε δουλειά; Απ' ό,τι λένε, δεν είχε)
Makasın yok mu? Yok (Δεν έχεις ψαλίδι; Έχω)
Bilgisayarınız yok muydu? Vardı (Δεν είχατε υπολογιστή; Είχαμε)
συμπερασματική έγκλιση
Ενεστώτας & παρατατικός στην κατάφαση:
απ' ότι λένε | αντίρρηση - itiraz | σπίτι - ev |
έχω/είχα | itirazım varmış | evim varmış |
έχεις/είχες | itirazın varmış | evin varmış |
έχει/είχε | itirazı varmış | evi varmış |
έχουμε/είχαμε | itirazımız varmış | evimiz varmış |
έχετε/είχατε | itirazınız varmış | eviniz varmış |
έχουν/είχαν | itirazları varmış | evleri varmış |
Ενεστώτας & παρατατικός στην άρνηση:
απ' ότι λένε | αυτοκίνητο - araba | γυαλιά - gözlük |
δεν έχω/είχα | arabam yokmuş | gözlüğüm yokmuş |
δεν έχεις/είχες | araban yokmuş | gözlüğün yokmuş |
δεν έχει/είχε | arabası yokmuş | gözlüğü yokmuş |
δεν έχουμε/είχαμε | arabamız yokmuş | gözlüğümüz yokmuş |
δεν έχετε/είχατε | arabanız yokmuş | gözlüğünüz yokmuş |
δεν έχουν/είχαν | arabaları yokmuş | gözlükleri yokmuş |
Στην ερώτηση:
Evi var mıymış? Varmış (Απ' ό,τι λένε, έχει/είχε σπίτι; Απ' ό,τι λένε, έχει/είχε)
Defteri yok muymuş? Yokmuş (Απ' ό,τι λένε, δεν έχει/είχε τετράδιο; Απ' ό,τι λένε, δεν έχει/είχε)
υποθετική έγκλιση
Στην κατάφαση:
αντίρρηση - itiraz | σπίτι - ev | |
αν έχω | itirazım varsa | evim varsa |
αν έχεις | itirazın varsa | evin varsa |
αν έχει | itirazı varsa | evi varsa |
αν έχουμε | itirazımız varsa | evimiz varsa |
αν έχετε | itirazınız varsa | eviniz varsa |
αν έχουν | itirazları varsa | evleri varsa |
Στην άρνηση:
αυτοκίνητο - araba | γυαλιά - gözlük | |
αν δεν έχω | arabam yoksa | gözlüğüm yoksa |
αν δεν έχεις | araban yoksa | gözlüğün yoksa |
αν δεν έχει | arabası yoksa | gözlüğü yoksa |
αν δεν έχουμε | arabamız yoksa | gözlüğümüz yoksa |
αν δεν έχετε | arabanız yoksa | gözlüğünüz yoksa |
αν δεν έχουν | arabaları yoksa | gözlükleri yoksa |
Soğuk algınlığı belirtileriniz var-sa (Αν έχετε συμπτώματα κρυώματος)

πώς δηλώνουμε τον ιδιοκτήτη
Ο ιδιοκτήτης δηλώνεται σε γενική πτώση.
Ahmet'in arabası var (Ο Αχμέτ έχει αυτοκίνητο)
Bizim kitabımız var (Εμείς έχουμε βιβλίο/α)
Fatma'nın bahçesi yokmuş (Απ' ό,τι λένε, η Φατμά δεν έχει κήπο)
οι υπόλοιποι χρόνοι / τύποι
Με τους παραπάνω μορφοσυντακτικούς τρόπους μπορούμε να εκφράσουμε την έννοια «έχω» σε συγκεκριμένους χρόνους και εγκλίσεις.
Όλους του υπόλοιπους ρηματικούς τύπους (παρεμφατικούς και μη) έρχεται να καλύψει το ρήμα olmak (είμαι και γίνομαι) στο γ΄ ενικό πρόσωπο
Παραδείγματα:
Evim olacak (Θα αποκτήσω/έχω σπίτι)
Zamanım olunca geleceğim (Θα έρθω μόλις έχω χρόνο)
Parası olduğunu biliyorum (Ξέρω ότι έχει χρήματα)
Sabrın olmasını istiyorum (Θέλω να έχεις υπομονή)
Sabrınız olmasını istiyorum (Θέλω να έχετε υπομονή)
τι συμβαίνει στους τύπους που συμπίπτουν επιθήματα & olmak
Όπως είδαμε αμέσως παραπάνω το olmak καλύπτει τα «κενά» των επιθημάτων. Επειδή όμως ως ρήμα κλίνεται κανονικά σε όλες τις εγκλίσεις και χρόνους, έχει τύπους και για τις περιπτώσεις όπου έχουμε επιθήματα.
Τι συμβαίνει σε αυτή την περίπτωση;
Υπάρχουν εννοιολογικές διαφορές, όπως φαίνεται στα παραδείγματα:
Ο ενεστώτας της οριστικής του olmak (oluyor) εστιάζει στην περιστασιακή κτήση, σε αντίθεση με το επίθημα που δηλώνει είτε μόνιμη είτε προσωρινή κτήση.
İşteyken zamanım olmuyor (Όταν είμαι στη δουλειά δεν έχω χρόνο)
Şimdi zamanım yok (Τώρα δεν έχω χρόνο)
Το ίδιο ισχύει και για τον παρατατικό της οριστικής:
Evdeyken zamanı oluyordu (Όταν ήταν στο σπίτι = Κάθε φορά που ήταν στο σπίτι είχε χρόνο)
Dün zamanı vardı (Χθες είχε χρόνο)
Τα παραπάνω ισχύουν και στις υπόλοιπες εγκλίσεις.
Hasan evdeymiş (Λένε ότι ο Χασάν είναι στο σπίτι)
Hasan haftasonları evde oluyormuş (Λένε ότι ο Χασάν τα σαββατοκύριακα είναι στο σπίτι)
όταν δεν είμαστε οι πραγματικοί ιδιοκτήτες
Με τους παραπάνω μορφοσυντακτικούς τρόπους εκφράζουμε μια κτήση. Τι γίνεται όταν δεν είμαστε οι πραγματικοί ιδιοκτήτες (κυριολεκτικά ή μεταφορικά); Πώς θα πούμε ότι «αυτή τη στιγμή έχω ...»;
Όταν θέλουμε να εκφράσουμε την έννοια «αυτή τη στιγμή έχω πάνω/μαζί μου» κάτι του οποίου δεν είμαι υποχρεωτικά ο ιδιοκτήτης χρησιμοποιούμε τη δομή:
αυτός που έχει στην (προσωρινή) κατοχή στην τοπική πτώση - κτήμα στην ονομαστική πτώση - var/yok
Παραδείγματα:
Bende kalem yok (Δεν έχω μαζί μου στυλό/μολύβι)
Sende para var mı? (Έχεις πάνω σου χρήματα;)
Sende para var yok mu? (Δεν έχεις πάνω σου χρήματα;)
Hasan'da araba var (Ο Χασάν έχει αυτή τη στιγμή αυτοκίνητο)
πώς θα πούμε «έχω κάτι δικό σου»
Όταν θέλουμε να εκφράσουμε την έννοια «έχω (τώρα, μαζί μου) κάτι (δικό σου)» χρησιμοποιούμε τη δομή:
κτήμα (με κτητικό επίθημα) - αυτός που έχει στην (προσωρινή) κατοχή στην τοπική πτώση + επιθήματα έννοιας «είμαι» στο γ΄ ενικό πρόσωπο ή το ρήμα olmak
Παραδείγματα:
Kitap bende (Εγώ έχω το βιβλίο)
Kitabın bende (Εγώ έχω το βιβλίο σου)
Kitabım sendeymiş (Λένε ότι εσύ έχεις το βιβλίο μου)
Telefonum sende mi? (Έσυ έχεις το τηλέφωνό μου;)
Sabahları araba bende oluyor (Τα πρωινά εγώ έχω το αυτοκίνητο)
Yarın araba bende olacak (Αύριο θα έχω εγώ το αυτοκίνητο)
Η άρνηση γίνεται με τον αρνητικό δείκτη değil (με επιθήματα της έννοιας «είμαι» στο γ΄ ενικό πρόσωπο) ή το ρήμα olmak στην άρνηση:
Παραδείγματα:
Kitap bende değil (Δεν έχω εγώ το βιβλίο)
Kitabın bende değil (Δεν έχω εγώ το βιβλίο σου)
Kitabım sende değilmiş (Λένε ότι δεν έχεις εσύ το βιβλίο μου)
Telefonum sende değil mi? (Δεν έχεις εσύ το τηλέφωνό μου;)
Sabahları araba bende olmuyor (Τα πρωινά δεν εγώ έχω το αυτοκίνητο)
Yarın araba bende olmayacak (Αύριο δεν θα έχω εγώ το αυτοκίνητο)