Şimdiki zaman (ενεστώτας)

Πρώτη δημοσίευση: Τελευταία ενημέρωση: 10/02/2025

αλγόριθμος σχηματισμού Şimdiki zaman (ενεστώτας)

πώς σχηματίζεται

Ο şimdiki zaman (ενεστώτας) σχηματίζεται με το επίθημα -(I)yor, το οποίο ακολουθεί τη φωνηεντική αρμονία που μπαίνει μετά τη ρίζα/βάση του ρήματος. Μετά από το επίθημα -(I)yor ακολουθούν τα επιθήματα προσώπου της ομάδας z.

απαρέμφατοat-makver-mekdur-makçöz-mek
 πετάω κάτιδίνωστέκομαιλύνω
(Ben)atıyorumveriyorumduruyorumçözüyorum
(Sen)atıyorsunveriyorsunduruyorsunçözüyorsun
(O)atıyorveriyorduruyorçözüyor
(Biz)atıyoruzveriyoruzduruyoruzçözüyoruz
(Siz)atıyorsunuzveriyorsunuzduruyorsunuzçözüyorsunuz
(Onlar)atıyorlarveriyorlarduruyorlarçözüyorlar

Kapatıyoruz. Ne alırsan etiketin yarısı (Κλείνουμε. Ό,τι πάρεις μισή τιμή)

Πινακίδα που γράφει στα τούρκικα Kapatıyoruz. Ne alırsan etiketin yarısı (Κλείνουμε. Ό,τι πάρεις μισή τιμή)

Αν η ρίζα/βάση του ρήματος λήγει σε φωνήεν αυτό φεύγει από τη ρίζα/βάση και έπειτα προσθέτουμε το επίθημα -(I)yor.

απαρέμφατοkapa-makbekle-mek
 κλείνωπεριμένω
(Ben)kapıyorumbekliyorum
(Sen)kapıyorsunbekliyorsun
(O)kapıyorbekliyor
(Biz)kapıyoruzbekliyoruz
(Siz)kapıyorsunuzbekliyorsunuz
(Onlar)kapıyorlarbekliyorlar

ειδικές περιπτώσεις

Σε τέσσερα ρήματα, των οποίων η ρίζα λήγει στο σύμφωνο -t, αυτό γίνεται -d. Τα ρήματα αυτά είναι τα εξής:

gitmek > gidiyorum (πηγαίνω, φεύγω)
etmek > ediyorum (κάνω  & βοηθητικό)
gütmek > güdüyorum (βόσκω ζώα)
tatmak > tadıyorum (γεύομαι)

Ιδιάζουσα περίπτωση αποτελούν τα ρήματα yemek και demek, τα οποία γίνονται yiyorum και diyorum αντίστοιχα.

η άρνηση

Η άρνηση σχηματίζεται με την προσθήκη του επιθήματος άρνησης (-ma- ή -me-) στη ρίζα/βάση του ρήματος.

Το ρήμα atmak (at-mak) στην άρνηση γίνεται atmamak (at-ma-mak), οπότε κλίνουμε πλέον το ρήμα με βάση την αρνητική του ρίζα:

απαρέμφατοatmamakvermemekbeklememek
(Ben)atmıyorumvermiyorumbeklemiyorum
(Sen)atmıyorsunvermiyorsunbeklemiyorsun
(O)atmıyorvermiyorbeklemiyor
(Biz)atmıyoruzvermiyoruzbeklemiyoruz
(Siz)atmıyorsunuzvermiyorsunuzbeklemiyorsunuz
(Onlar)atmıyorlarvermiyorlarbeklemiyorlar

Buradan çöp kamyonu geçmiyor (Το σκουπιδιάρικο δεν περνάει από εδώ)

Πινακίδα που γράφει στα τούρκικα Buradan çöp kamyonu geçmiyor (Το σκουπιδιάρικο δεν περνάει από εδώ)

Duyuyorum ama anlamıyorum (Ακούω αλλά δεν καταλαβαίνω)

Πινακίδα που γράφει στα τούρκικα Duyuyorum ama anlamıyorum (Ακούω αλλά δεν καταλαβαίνω)

η ερώτηση

Η ερώτηση σχηματίζεται με το ρήμα στο γ΄ πρόσωπο (σε κατάφαση ή άρνηση) και το ερωτηματικό μόριο mI με τα επιθήματα προσώπου της ομάδας z:

(Ben)bekliyor
beklemiyor
muyum?
(Sen)bekliyor
beklemiyor
musun?
(O)bekliyor
beklemiyor
mu?
(Biz)bekliyor
beklemiyor
muyuz?
(Siz)bekliyor
beklemiyor
musunuz?
(Onlar)bekliyorlar
beklemiyorlar
mı?

σημασία

Ο şimdiki zaman (ενεστώτας) εκφράζει κυρίως:

  1. Ενέργεια που βρίσκεται σε εξέλιξη στο παρόν.
    Kahvemi içiyorum (Πίνω τον καφέ μου)
  2. Ενέργεια που επαναλαμβάνεται.
    Her sabah kahve içiyorum (Κάθε πρωί πίνω καφέ)
  3. Μελλοντική ενέργεια.
    Yarın spora başlıyorum (Αύριο αρχίζω άθληση)
  4. Μόνιμη ικανότητα.
    Tüm evinizi boyuyoruz! (Βάφουμε όλο σας το σπίτι! = Μπορούμε να βάψουμε όλο σας το σπίτι)
Φωτογραφία που γράφει στα τούρκικα Tüm evinizi boyuyoruz! (Βάφουμε όλο σας το σπίτι! = Μπορούμε να βάψουμε όλο σας το σπίτι)

Για τον επίσημο τύπο του ενεστώτα δες εδώ.

χρόνοι που σχηματίζονται βάσει του şimdiki zaman

Şimdiki zamanın hikâyesi (παρατατικός)