Οι δεικτικές αντωνυμίες στα τούρκικα κλίνονται όπως και τα ουσιαστικά:
- Bu – σημαίνει αυτός/ή/ό εδώ και χρησιμοποιείται για κάτι που βρίσκεται κοντά μας.
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | Bu – Αυτός |
Bunlar – Αυτοί |
Αιτιατική | Bunu – Αυτόν |
Bunları – Αυτούς |
Δοτική | Buna – Προς αυτόν |
Bunlara – Προς αυτούς |
Τοπική | Bunda – Σε αυτόν |
Bunlarda – Σε αυτούς |
Αφαιρετική |
Bundan – Από αυτόν |
Bunlardan – Από αυτούς |
Γενική | Bunun – Αυτού |
Bunların – Αυτών |
- Şu – σημαίνει αυτός/ή/ό εκεί και χρησιμοποιείται για κάτι που βρίσκεται λίγο πιο πέρα από εμάς.
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | Şu – Αυτός/Εκείνος |
Şunlar – Αυτοί/Εκείνοι |
Αιτιατική | Şunu – Αυτόν/Εκείνος |
Şunları – Αυτούς/Εκείνους |
Δοτική | Şuna – Προς αυτόν/εκείνον |
Şunlara – Προς αυτούς/εκείνους |
Τοπική | Şunda – Σε αυτόν/εκείνον | Şunlarda – Σε αυτούς/εκείνους |
Αφαιρετική |
Şundan – Από αυτόν/εκείνον | Şunlardan – Από αυτούς/εκείνους |
Γενική | Şunun – Αυτού/εκείνου |
Şunların – Αυτών/Εκείνων |
- O – σημαίνει εκείνος/η/ο. Είναι ταυτόχρονα και δεικτική και προσωπική αντωνυμία.
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | O – Εκείνος | Onlar – Εκείνοι |
Αιτιατική | Onu – Εκείνον |
Onları – Εκείνους |
Δοτική | Ona – Προς εκείνον | Onlara – Προς εκείνους |
Τοπική | Onda – Σε εκείνον | Onlarda – Σε εκείνους |
Αφαιρετική |
Ondan – Από εκείνον | Onlardan – Από εκείνους |
Γενική | Onun – Εκείνου |
Onların – Εκείνων |
Παραδείγματα:
Buna bakıyorum – Το κοιτάζω / Κοιτάζω αυτό.
Şunun rengini göremedim – Δεν μπόρεσα να δω το χρώμα του.
Ona bunu vermelisin – Πρέπει να του δώσεις αυτό.
Bunlarda leke var – Αυτά έχουν λεκέ.
Telefonum kayıp, onu bulan var mı? Το τηλέφωνό μου χάθηκε, το βρήκε κανείς;
Οι λέξεις εδώ (burası) και εκεί (orası) θεωρούνται ως τοπικά επιρρήματα στα ελληνικά και είναι άκλιτες. Στα τούρκικα όμως κατατάσσονται στις δεικτικές αντωνυμίες (yer anlamlı gösterme adılları) και είναι κλιτές:
- Burası – σημαίνει εδώ. Buralar– σημαίνει “τα μέρη εδώ”.
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | Bura(sı) |
Buralar |
Αιτιατική | Burayı |
Buraları |
Δοτική | Buraya | Buralara |
Τοπική | Burada | Buralarda |
Αφαιρετική |
Buradan | Buralardan |
Γενική | Buranın |
Buraların |
- Şurası – σημαίνει κάτι ανάμεσα σε εδώ και εκεί. Şuralar – σημαίνει “τα μέρη εδώ/εκεί”.
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | Şura(sı) |
Şuralar |
Αιτιατική | Şurayı |
Şuraları |
Δοτική | Şuraya | Şuralara |
Τοπική | Şurada | Şuralarda |
Αφαιρετική |
Şuradan | Şuralardan |
Γενική | Şuranın |
Şuraların |
- Orası – σημαίνει εκεί. Şuralar – σημαίνει “τα μέρη εκεί”.
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | Ora(sı) |
Oralar |
Αιτιατική | Orayı |
Oraları |
Δοτική | Oraya | Oralara |
Τοπική | Orada | Oralarda |
Αφαιρετική |
Oradan | Oralardan |
Γενική | Oranın |
Oraların |
Παραδείγματα:
Buralar yazın çok sıcak olur – Στα μέρη εδώ το καλοκαίρι κάνει πολλή ζέστη.
Oranın balı meşhur – Το μέλι εκεί (της εκεί περιοχής) είναι φημισμένο.
Şuradan geçti – Από εκεί πέρασε.
Η λέξη έτσι (böyle, şöyle, öyle) θεωρείται ως δεικτικό επίρρημα στα ελληνικά και είναι άκλιτη. Στα τούρκικα όμως θεωρείται ως δεικτική αντωνυμία (tarz anlamlı gösterme adılları) και είναι κλιτή:
Ενικός | Πληθυντικός | |
Ονομαστική | Böyle(si) |
Böyleleri |
Αιτιατική | Böylesini |
Böylelerini |
Δοτική | Böylesine | Böylelerine |
Τοπική | Böylesinde | Böylelerinde |
Αφαιρετική |
Böylesinden | Böylelerinden |
Γενική | Böylesinın | Böylelerinin |
Αναλόγως κλίνονται και τα şöyle και öyle.
Παραδείγματα:
Böylesini göremiştim – Δεν είχα δει κάτι σαν αυτόν/ήν/ό.
Öylesi güzel – Έτσι (όπως είναι εκείνο) είναι ωραίο.
Böylelerinden ne beklersin? – Τι περιμένεις από κάτι σαν κι αυτούς;