Γραμματική

Ερωτηματικές αντωνυμίες (Soru Adılları)

Ερωτηματικές αντωνυμίες λέγονται οι αντωνυμίες που χρησιμοποιούμε όταν ρωτάμε και είναι κυρίως οι εξής:

  • Kim? Ποιος;
  • Ne? Τι;
  • Hangisi? Ποιος;
  • Kaç? Πόσο;




Η αντωνυμία kim σημαίνει ποιος-ποια-ποιο χρησιμοποιείται για να ρωτήσουμε ανθρώπους και κλίνεται ως εξής:


Ονομαστική kim – ποιος kimler – ποιοι
Γενική kimin – ποιου kimlerin – ποιων
Αιτιατική kimi – ποιον kimleri – ποιους
Δοτική kime – προς ποιον kimlere – προς ποιους
Τοπική kimde – σε ποιον kimlerde – σε ποιους
Αφαιρετική kimden – από ποιον kimlerden – από ποιους


Kim geldi? Ποιος/α ήρθε;
Kime baktın? Ποιον/αν κοίταξες;
Kimlerden aldın? Από ποιους το πήρες;
Para kimde? Ποιος έχει το χρήμα;


 


 

 

Η αντωνυμία ne χρησιμοποιείται για να ρωτήσουμε άψυχα αντικείμενα και έννοιες. Όταν θέλουμε να τονίσουμε ότι πρόκειται για πολλά αντικείμενα, χρησιμοποιούμε τον πληθυντικό αριθμό. Το ne κλίνεται ως εξής:

 

Ονομαστική ne – τι neler – τι (πράγματα)
Γενική neyin – τινος nelerin – ποιών (πραγμάτων)
Αιτιατική neyi – τι neleri – τι (πράγματα)
Δοτική neye – προς τι nelere – προς τι (πράγματα)
Τοπική nede – σε τι nelerde – σε τι (πράγματα)
Αφαιρετική neden – από τι
nelerden – από τι (πράγματα)

 

Ne istiyor? Τι θέλει;
Ne var, ne yok
? Τι νέα; (ιδιωματισμός)
Neler almışsın! Τι (πόσα) πράγματα αγόρασες!
Neden yapılıyor? Από τι φτιάχνεται;
Bülent neyin nesi? Τι μέρος του λόγου είναι ο Μπουλέντ;
Bu neyin parçası? Τι πράγματος το κομμάτι είναι αυτό;
Nelerden hoşlanıyorsun? Τι πράγματα σου αρέσουν;
Nelere bakmalıyız? Τι/ποια πράγματα πρέπει να προσέξουμε;

Επίσης η αντωνυμία ne μπορεί να πάρει και κτητικές επιθήματα:

Benim neyim
Senin neyin
Onun neyi ή nesi
Bizim neyimiz
Sizin neyiniz
Onların neleri

Neyin var? Τι έχεις;
Mehmet sizin neyiniz oluyor? Τι σας είναι εσάς ο Μεχμέτ;
İzmir’in nesi meşhur? Ποιο πράγμα (προϊόν) της Σμύρνης είναι διάσημο;
Neyime bakıyorsun? Τι κοιτάζεις πάνω μου;


Από την αντωνυμία ne και το επίθημα -re σχηματίζονται με τις πτώσεις και οι λέξεις:

Ονομαστική neresi & nere – που nereler & nereleri – ποια μέρη
Γενική nerenin – ποιου μέρους nerelerin – ποιων μερών
Αιτιατική nereyi – ποιο μέρος nereleri(ni) – ποια μέρη
Δοτική nereye – προς ποιο μέρος nerelere – προς ποια μέρη
Τοπική nerede – σε ποιο μέρος nerelerde – σε ποια μέρη
Αφαιρετική nereden – από που nerelerden – από ποια μέρη

Ο πληθυντικός αριθμός έχει την έννοια ότι έχουμε να κάνουμε με πλήθος από μέρη.

Nerenin dondurması iyi? Ποιο μέρος έχει καλό παγωτό;
Burası neresi? Ποιο μέρος είναι εδώ;
Dünyanın neresindeyiz? Σε ποιο μέρος του κόσμου είμαστε;
Kitabım nerede? Που είναι το βιβλίο μου;
Afrika’da nereleri gördün? Στην Αφρική ποια μέρη είδες;
Nerelerdeydin? Σε τι μέρη ήσουν; (= που τριγυρνούσες)


Η λέξη ne μπορεί να συνδυαστεί με υπόθεση και παίρνει την έννοια του ό,τι:

Ne istersen yap. Κάνε ό,τι θες.
Ne söylesem az. Ό,τι κι αν πω είναι λίγο.
Ne yedimse beğenmedim. Δεν μου άρεσε τίποτα απ’ ό,τι (κι αν) έφαγα.


 



Η αντωνυμία hangisi χρησιμοποιείται για να ρωτήσουμε άψυχα ή έμψυχα αντικείμενα. Συνήθως (σε αντίθεση με τα ne ή kim) ακολουθείται από ουσιαστικό, ή αυτό υπονοείται. Έτσι χρησιμοποιείται όταν ρωτάμε για ένα δεδομένο σύνολο.


Ονομαστική hangisi – ποιο hangileri – ποια
Γενική hanginin – ποιου hangilerinin – ποιων
Αιτιατική hangisini – ποιο hangileri – ποια
Δοτική hangisine – προς ποιο hangilerine – προς ποια
Τοπική hangisinde – σε ποιο hangilerinde – σε ποια
Αφαιρετική hangisinden – από ποιο hangilerinden – από ποια

 

Hangi arabayı beğendin? Ποιο αυτοκίνητο σου αρέσει;
Hangisini beğendin? Ποιο (από αυτά) σου αρέσει;
Hangisinde arıza var? Ποιο (από αυτά) έχει βλάβη;
Hangilerinin rengi yeşil? Ποιων το χρώμα είναι πράσινο;

Η αντωνυμία hangi μπορεί να πάρει και κτητικές επιθήματα:

hangisi – ποιος από αυτούς
 
hangimiz – ποιος από εμάς
hangilerimiz – ποιοι από εμάς
hanginiz – ποιος από εσάς
hangileriniz – ποιοι από εσάς
hangileri – ποιος/οι από αυτούς
 

Hangileriniz en cesur? Ποιοι από εσάς είναι οι πιο θαρραλέοι;
Hanginizden aldım? Από ποιον από εσάς το πήρα;
Hangimiz seçildi? Ποιος από εμάς επιλέχθηκε;

 

 



Η αντωνυμία kaç σημαίνει πόσο. Δεν έχει πληθυντικό και κλίνεται ως εξής:


Ονομαστική kaç πόσο
Γενική kaçın
πόσου
Αιτιατική
Δοτική kaça πόσα χρήματα
Τοπική kaçta σε πόσο
Αφαιρετική kaçtan από πόσο


Domatesin kilosu kaça? Πόσο κάνει το κιλό οι ντομάτες;
Saat kaçta gideceğiz? Τι ώρα θα πάμε;
Öğrencilerin kaçta kaçı başardı? Πόσοι μαθητές (τι ποσοστό) τα κατάφερε;
Kaçın kurasıyım. Δεν είμαι και χθεσινός.
Saat kaçtan itibaren buradasınız? Από τι ώρα είστε εδώ;
Borsa kaçtan kapandı? Στις πόσες μονάδες έκλεισε το χρηματιστήριο;
Dükkan saat kaçtan kaça açık? Από τι ώρα μέχρι τι ώρα είναι ανοιχτό το μαγαζί;


Η αντωνυμία kaç μπορεί να πάρει κτητικές επιθήματα:

kaçı πόσοι από αυτούς
kaçımız πόσοι από εμάς
kaçınız πόσοι από εσάς

 

Halkın yüzde kaçı oy verdi? Σε τι ποσοστό ψήφισε ο λαός; Πόσο τα εκατό του λαού ψήφισε;
Kaçımız düzgün konuşuyoruz? Πόσοι από μας μιλάμε σωστά;
Kaçınız gelecek? Πόσοι από εσάς θα έρθουν;

2 Comments

Σχολιάστε...