Γραμματική

Το επίθημα -cesine (-cesine ulacı)

Το επίθημα –casına/-cesine ακολουθεί την φωνηεντική αρμονία και δημιουργεί επιρρήματα με τις έννοιες «μέχρι», «σαν» και «λες και».

Σχηματίζεται:

  • Με το γ΄πρόσωπο του ενικού του geniş zaman:
    çatlarcasına yedik – φάγαμε μέχρι σκασμού

    kaçarcasına uzaklaştı – απομακρύνθηκε σαν να το έσκαγε
    dalga geçercesine böyle yapmayın – μην κάνετε έτσι λες και σπάτε πλάκα
  • Με χρόνους και εγκλίσεις που περιέχουν το επίθημα -miş, στο γ΄πρόσωπο του ενικού. Το -casına / -cesine μετατρέπεται σε -çasına / -çesine:
    Mehmet mektubu okumuşçasına anlattı. – Ο Μεχμέτ μας διηγήθηκε το γράμμα σαν να το είχε διαβάσει.
    Anahtarı kendi eliyle koymuşçasına buldu. – Βρήκε το κλειδί λες και το είχε βάλει με το ίδιο του το χέρι.
    Poz vermişçesine kameraya bakıyor. – Κοιτάει τη φωτογραφική μηχανή λες και ποζάρει.

Σημειώνουμε ότι το επίθημα -mış χρησιμοποιείται κανονικά με ρηματικές βάσεις. Ωστόσο ενδέχεται να το συναντήσουμε και σε ονοματικές βάσεις, δηλαδή με την έννοια του «είμαι». Στην περίπτωση αυτή έχει πάντα την έννοια της δυσπιστίας. Μερικά παραδείγματα από το ίντερνετ:
Kendimi iyi eğitimli ve akıllıymışçasına sanarak çevreme bu gözle baktım. – Κοίταξα γύρω μου θεωρώντας ότι έχω καλή μόρφωση και ότι είμαι έξυπνος (προφανώς δεν είναι έτσι όμως).
Şimdi de bana patronummuşçasına takındığı otoriter tavrıyla… – Και τώρα με μια αυταρχική συμπεριφορά προς εμένα λες και είναι το αφεντικό μου…

Σχολιάστε...